MERHABA ARKADAŞLAR!
BUGÜN BİRLİKTE DENKLEMLERİ İŞLEYECEĞİZ.
HAZIRSAK BAŞLAYALIM!
00:05
İçinde bilinmeyen bulunan eşitliklere denklem denir.
İçinde bir tane bilinmeyen bulunan denklemlere
bir bilinmeyenli denklemler denir.
00:10
BİRİNCİ DERECEDEN BİR BİLİNMEYENLİ DENKLEMLER
00:12
Denklemin derecesi denklemdeki bilinmeyenin kuvvetidir.
İçinde bir tane bilinmeyen bulunan birinci derece denklemlere
birinci dereceden bir bilinmeyenli denklemler denir.
00:16
5x + 12 = 128 denkleminde x’in kuvveti (üssü) 1
olduğu için bu denklem birinci dereceden
bir bilinmeyenli denklemdir.
00:20
DENKLEM KURMA
00:23
Daha önce cebirsel ifadeleri ve belirli durumlara
uygun cebirsel ifade yazmayı öğrenmiştik.
Bu konumuzda ise belirli durumlara uygun denklem
nasıl kurulur öğreneceğiz.
00:26
ÖRNEK: Aşağıdaki durumlara uygun denklem kuralım.
∇ Bir miktar paranın 2 katının 10 TL fazlası 52 liradır.
Paranın miktarını bilmediğimiz için bilinmeyenimiz
olan bu paraya p diyelim.
2.p + 10 = 52
00:32
∇ Bir sayının 10 katının 7 eksiği 13’e eşittir.
Burada sayıyı bilmediğimiz için bilinmeyenimiz
olan bu sayıya x diyelim.
10.x − 7 = 13
00:37
∇ Bir miktar şekerin 10 fazlasının 3 katı 120’ye eşittir.
Burada şeker sayısını bilmediğimiz için
bilinmeyenimiz olan şekerlere a diyelim.
(a + 10) . 3 = 120
00:42
DENKLEM ÇÖZME
00:44
Denklem çözerken amacımız bilinmeyeni eşitliğin bir tarafında
yalnız bırakmaktır.Bunun için bilinmeyenleri eşitliğin bir tarafına,
bilinen sayıları eşitliğin diğer tarafına toplarız.
Daha sonra bilinmeyeni yalnız bırakırız.
00:49
00:49
Denklemleri çözerken terazi modeli düşünebiliriz.
Eşitliğin bir tarafını terazinin bir kefesi, diğer tarafını terazinin
diğer kefesi düşünelim. Eşitlik terazinin dengede olduğu anlamına gelir.
Dengede olan bir terazinin her iki tarafına aynı şeyi koysak
denge bozulmaz. Aynı şekilde dengedeki terazinin her iki kefesinden
aynı ağırlığı çıkartırsak da denge bozulmaz.
Bu şekilde bu işlemleri yaparak terazinin bir kefesinde
ağırlığını bilmediğimiz cismi, diğer kefesinde ağırlığını bildiğimiz
cismi bırakırız ve ağırlığını bilmediğimiz cismin ağırlığını bulmuş oluruz.
00:55
Bu işlemleri yaparken:
00:55
∇ Eşitliğin her iki tarafına aynı sayı eklenebilir.
∇ Eşitliğin her iki tarafından aynı sayı çıkartılabilir.
∇ Eşitliğin her iki tarafı aynı sayı ile çarpılabilir.
∇ Eşitliğin her iki tarafı aynı sayıya bölünebilir.
01:00
Bu işlemleri daha pratik yapmak için şöyle de yapabiliriz:
Toplam durumundaki + işaretli sayılar eşitliğin diğer tarafına geçerken − olur.
Toplam durumundaki − işaretli sayılar eşitliğin diğer tarafına geçerken + olur.
Çarpım durumundaki sayılar eşittirin diğer tarafına bölüm olarak geçer
Bölüm durumundaki sayılar eşittirin diğer tarafına çarpım olarak geçer.
01:08
ÖRNEK: 3x + 10 = 25 işlemini yapalım.
01:09
Bilinmeyeni yalnız bırakmak için +10 karşıya −10 olarak gönderilir.
3x = 25 − 10
3x = 15
x’in başındaki çarpım durumundaki 3’ü karşıya bölüm olarak göndeririz.
x = 15/3
x = 5
Denklemin kökü 5 bulunur. Çözüm kümesi Ç = {5}
01:13
ÖRNEK: 7x − 4 = 5x + 8 işlemini yapalım.
01:15
Bilinmeyenleri eşitliğin bir tarafına, diğer sayıları diğer tarafa toplarız.
(Bilinmeyenleri, bilinmeyen nerede büyükse orada toplamak kolaylık sağlar.)
Bilinmeyenleri eşitliğin soluna, bilinen sayıları eşitliğin sağına alalım.
−4 sağa +4 olarak geçer, 5x sola −5x olarak geçer
7x − 5x = 8 + 4
2x = 12
x’in başındaki 2 katsayısını karşıya bölü olarak göndeririz.
x = 12/2
x = 6
Denklemin kökü 6 bulunur. Çözüm kümesi Ç = {6}
01:23
ŞİMDİ DE KENDİMİZ ÇÖZELİM!
01:23
Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Eşitliğin her iki tarafına aynı sayı eklenirse eşitlik
korunur.
B) Eşitliğin her iki tarafından aynı sayı çıkartılırsa
eşitlik korunur.
C) Eşitliğin her iki tarafı aynı sayı ile çarpılırsa eşitlik
korunmaz.
D) İçinde bilinmeyen bulunan eşitliklere denklem
denir.
01:29
Aşağıdakilerden hangisinde denklemi sağlayan x
değeri diğerlerinden farklıdır?
A) x + 12 = 16
B) 4x = 16
C) x + 4.3 = 24
D) 3x + 2 = 2x + 6
01:34
Eşit kollu bir terazinin sağ kefesinde 5 tane 3 kg, sol
kefesinde 3 tane 2 kg ve bir tane 3 kg ağırlık vardır.
01:34
Buna göre aşağıdaki işlemlerden hangisi bu teraziyi
denge konumuna getirmez?
01:39
A) Sağ kefeden 2 tane 3 kg ağırlığı çıkartmak.
B) Sol kefeye 3 tane 2 kg ağırlık eklemek.
C) Sağ kefeden bir tane 3 kg ağırlığı sol kefeye
aktarmak.
D) Sağ kefeye bir tane 2 kg, sol kefeye 3 tane 3 kg
ağırlık eklemek.
01:45
ŞİMDİ DE AŞAĞIDAKİ LİNKTEN DİLERSENİZ
DENKLEMLER İLE İLGİLİ EĞLENCELİ BİR VİDEO İZLEYEBİLİRSİNİZ.